Gardnerova teorija
uperila je prst u oko standardnoj koja naglašava vezu između
različitih sposobnosti, kao i testove inteligencije koji
mahom mjere logičke, prostorne i lingvističke sposobnosti.
A njih ima mnogo više,
tvrdi Gardner koji je identifikovao sedam dimenzija
inteligencije: lingvističku, logičko-matematičku, muzičku,
prostornu, tjelesno-kinetičku, interpersonalnu,
intrapersonalnu.
Lingvistička ili jezička
Novinari, advokati,
profesori, ljubitelji pisane riječi i debata posjeduju
lingvističku inteligenciju. Oni vole igru riječima, dobro
pamte, lijepo pišu, ali i govore i skloni su detaljnim
objašnjenjima.
Logičko-matematička
Neko uživa u prirodi,
neko u filmovima, a vlasnicima ove inteligencije omiljena
zabava su rebusi, zagonetke, mozgalice. Briljiraju u ovim
oblastima, kao i svemu što ima veze sa brojevima,
apstraktnim idejama, obrascima i šemama.
Među njima su
matematičari, inženjeri, programeri, ekonomisti, računovođe,
ljekari.
Prostorna
Ako ste se ikada
izgubili u nepoznatom gradu i ni mapa vam nije pomogla u
snalaženju, vjerovatno vam ova dimenzija nije jača strana.
Od sada na put krećite sa osobama koje su dobre u
vizualizaciji prostora jer one pravilno čitaju mape.
Prostorna
inteligencija je razvijena mahom kod arhitekata, ali i kod
ljudi koji uživaju u sklapanju puzli, slikanju, crtanju. Pod
ruku sa prostornom inteligencijom obično ide bujna mašta.
Muzička
Prijatelji bježe kad
počnete da pjevate, a niste bili u horu ni u osnovnoj školi?
Nažalost, fali vam muzička inteligencija koju ne posjeduju
samo muzičari i kompozitori, već i svi oni koji lako
prepoznaju tonove, ritmove i druge muzičke obrasce.
Tjelesno-kinetička
Šeprtlje i vlasnici „šupljih“
ruku ne mogu se ponositi tjelesno-kinetičkom inteligencijom.
Ali, zato mogu plesači, atletičari, glumci, manekeni i svi
koji se skladno kreću, dobro se osjećaju u svom tijelu i
koriste ga kako bi se izrazili.
U ovoj grupi su i
hirurzi i zanatlije vješte sa rukama i sa dobrom fizičkom
koordinacijom.
Interpersonalna ili socijalna
Psiholozi, diplomate,
političari, filozofi uglavnom imaju razvijenu
interpersonalnu inteligenciju koja podrazumijeva „čitanje“
drugih, njihovih namjera, želja, motiva.
Odlični su u
uspostavljanju dobrih odnosa sa ljudima, ali i u rješavanju
konflikata. Imaju razvijenu empatiju, verbalne i neverbalne
sposobnosti i širinu da situaciju posmatraju iz više uglova.
Intrapersonalna ili analitična
Prisutna je kod
introvertnih ljudi sklonih introspekciji i analiziranju sebe,
drugih, okoline. Ove osobe, među kojima su najčešće filozofi
i pisci, u dosluhu su sa sobom i često im je potrebna samoća
kako bi sredili misli.
Prirodna ili egzistencijalna
U novijim radovima
Gardner razmatra još dvije dimenzije inteligencije:
naturalističku (prirodnu) i egzistencijalnu. Prva je
dočekana sa dosta otpora, a razvijena je kod pojedinaca koji
su u skladu sa prirodom.
Riječ je najčešće o
ekolozima, biolozima, poljoprivrednicima, baštovanima i
svima koji su zainteresovani za očuvanje okoline i koji su
svjesni da sve u prirodi utiče jedno na drugo.
Egzistencijalnu
inteligenciju posjeduju osobe koje se dobro snalaze u životu,
shvataju važnost određenog trenutka i pametno koriste svoje
šanse.