autor tekst 002 ›››

 

 

Aleksandar Karađorđević

 

U palati Krsmanović na Terazijama:

Na današnji dan 1918. proglašena je Kraljevina SHS

 Stvaranje nove države u palati Krsmanović na Terazijama u Beogradu proglasio je regent Aleksandar Karađorđević, koji je 1921. godine postao kralj

 Na današnji dan 1918. godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, prva zajednička država Južnih Slovena.

 Stvaranje nove države u palati Krsmanović na Terazijama u Beogradu proglasio je regent Aleksandar Karađorđević, koji je 1921. godine postao kralj.

 Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca zauzimala je teritoriju današnje Srbije, BiH, Makedonije i Crne Gore, te najveći dio današnje Hrvatske i Slovenije.

 Na čelu monarhije bila je dinastija Karađorđevića.

 Kraljevina Srbija je još početkom Prvog svjetskog rata zvanično objavila da su njeni ratni ciljevi ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca, što je potvrđeno Niškom deklaracijom Skupštine Kraljevine Srbije 7. decembra 1914. godine.

 Formiranje Jugoslovenskog odbora uslijedilo je 1915. godine, a sačinjavali su ga istaknuti Srbi, Hrvati i Slovenci sa prostora tadašnje Austro-Ugarske opredijeljeni za stvaranje nove zajednice Južnih Slovena.

 Konkretni pregovori o ujedinjenju u buduću državu postignuti su na grčkom ostrvu Krf, gdje je 20. jula 1917. donesena Krfska deklaracija, a u Ženevi 9. novembra 1918. godine Ženevski sporazum.

 Skupu u Ženevi prisustvovali su predstavnici Kraljevine Srbije, Narodnog vijeća iz Zagreba i Jugoslovenskog odbora s centralom u Londonu.

 U jeku raspada Austro-Ugarske pod vođstvom čelnika i pristalica Jugoslovenskog odbora u Zagrebu je proglašena država Slovenaca, Hrvata i Srba, kao zemlja Južnih Slovena dotadašnje Austro-Ugarske.

 U Novom Sadu je Velika narodna skupština 25. novembra 1918. godine donijela odluku o prisajedinjenju Kraljevini Srbiji, a 24. novembra i Skupština Srema u Rumi, pa je Vojvodina stupila kao sastavni dio Srbije u novu zajedničku državi obrazovanu 1. decembra 1918. godine. Krajem novembra i Podgorička skupština donijela je odluku o pripajanju Crne Gore Kraljevini Srbiji.

 Tako je 1. decembra 1918. godine regent Aleksandar Karađorđević proglasio stvaranje nove države.

 Država je naziv u Kraljevina Jugoslavija promijenila je 1929. godine. To je bio dosljedni nastavak izvorne koncepcije sa kojom je i obrazovana zajednička država, što je bilo uneseno i u Vidovdanski ustav iz 1921. godine.

 Kraljevina Jugoslavija postojala je do Drugog svjetskog rata.

 izvor: in4s.net ›››

 

autor tekst 001 ›››

 

 

Aleksandar Karađorđević

 

Kralj Aleksandar uveo omraženo ime Jugoslavija

 Nakon atentata u beogradskoj Skupštini, u kojem su ubijeni hrvatski političari u lipnju 1928. godine kralj Aleksandar Karađorđević je poslije bezuspješnih konzultacija s vodećim političarma kako smiriti stanje u državi, pogotovo odnose Srba i Hrvata, u državi 6. siječnja 1929. ukinuo Ustav, raspustio Skupštinu i uveo osobnu diktaturu. Uskoro su zabranjene i sve političke stranke, a 3. listopada 1929. godine kralj objavljuje Zakon o nazivu i podjeli Kraljevine na upravna područja.

 Zakonom je dotadašnja Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca preimenovana u Kraljevinu Jugoslaviju da bi se pokazalo jedinstvo naroda u državi. Aleksandar je tako proklamirao geslo: „Jedan narod, jedan kralj, jedna država“. Ukinute su sve nacionalne posebnosti, a stvorena je umjetna jugoslavenska nacija sa jugoslavenskim jezikom kao službenim.

 Kraljevina je podijeljena na 9 banovina, umjesto dotadašnje podjele na oblasti, i grad Beograd. Novoosnovane banovine bile su: Dravska (sa sjedištem u Ljubljani), Savska (Zagreb), Vrbaska (Banja Luka), Primorska (Split), Drinska (Sarajevo), Zetska (Cetinje), Vardarska (Skoplje), Moravska (Niš) i Dunavska (Novi Sad). Banovine su zamišljene kao jedinice na koje je prenesena vlast iz nadležnosti centralnih organa, ali u zbilji sva vlast ostala je koncentrirana u osobi kralja i njegovih najbližih suradnika.

 Nakon atentata u beogradskoj Skupštini, u kojem su ubijeni hrvatski političari u lipnju 1928. godine kralj Aleksandar Karađorđević je poslije bezuspješnih konzultacija s vodećim političarma kako smiriti stanje u državi, pogotovo odnose Srba i Hrvata, u državi 6. siječnja 1929. ukinuo Ustav, raspustio Skupštinu i uveo osobnu diktaturu. Uskoro su zabranjene i sve političke stranke, a 3. listopada 1929. godine kralj objavljuje Zakon o nazivu i podjeli Kraljevine na upravna područja.

 Zakonom je dotadašnja Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca preimenovana u Kraljevinu Jugoslaviju da bi se pokazalo jedinstvo naroda u državi. Aleksandar je tako proklamirao geslo: „Jedan narod, jedan kralj, jedna država“. Ukinute su sve nacionalne posebnosti, a stvorena je umjetna jugoslavenska nacija sa jugoslavenskim jezikom kao službenim.

 Kraljevina je podijeljena na 9 banovina, umjesto dotadašnje podjele na oblasti, i grad Beograd. Novoosnovane banovine bile su: Dravska (sa sjedištem u Ljubljani), Savska (Zagreb), Vrbaska (Banja Luka), Primorska (Split), Drinska (Sarajevo), Zetska (Cetinje), Vardarska (Skoplje), Moravska (Niš) i Dunavska (Novi Sad). Banovine su zamišljene kao jedinice na koje je prenesena vlast iz nadležnosti centralnih organa, ali u zbilji sva vlast ostala je koncentrirana u osobi kralja i njegovih najbližih suradnika.

 izvor: dnevno.hr ››