Prošlo je više od 70
godina od jednog od najvećih pokolja u istoriji čovečanstva.
Nedavna rezolucija
parlamentarne skupštine OEBS-a u potpunosti izjednačava ulogu
Sovjetskog saveza i nacističke Nemačke u izbijanju Drugog
svetskog rata, ali poenta je čisto pragmatična s ciljem da
izvuče još novca iz Rusije koja se već bori sa slabom
ekonomijom, kao i da demonizuje Rusiju kao naslednicu SSSR-a i
da joj onemogući da govori protiv revizije rezultata rata.
Međutim, ako već
govorimo o odgovornosti za rat, trebalo bi da postavimo jedno
ključno pitanje: Ko je omogućio nacistima da dođu na vlast, pita
“ru-polit.livejournal”.
Predratna istorija
Nemačke ukazuje na to da je nacistička politika nastala usled
finansijskog haosa u koji je svet bačen.
Ključne strukture
koje su definisale posleratnu razvojnu strategiju Zapada su bile
centralne finansijske institucije Velike Britanije i SAD – Banka
Engleske i Federalne rezerve. Upravo ove finansijske institucije
su težile da uspostave punu kontrolu nad finansijskim sistemom
Nemačke, ali pre toga su morale da urade sledeće:
1919.-1924. Da se
pripreme za masovna finansijska ulaganja u nemačku ekonomiju.
1924.-1929. Da
uspostave kontrolu nad finansijskim sistemom Nemačke i
finansijskom podrškom za nacizam.
1929.-1933. Da
izazovu katastrofalnu finansijsku krizu i omoguće nacistima da
dođu na vlast.
1933.-1939. Da
obezbede finansijsku saradnju sa nacističkom vladom i da podrže
njenu ekspanzionističku spoljnu politiku usmerenu na
započinjanje novog svetskog rata.
U prvom stadijumu,
američki kapital je počeo da se uvlači u Nemačku preko ratnih
dugova i nemačkih reparacija. Nemačka je imala velikih problema
sa isplatom reparacija, što je na kraju dovelo do ogromnog
deficita u budžetu i inflacije marke. Inflacija marke je 1923.
godine iznosila 512%, a kao rezultat toga nemački
industrijalisti su počeli da sabotiraju sve aktivnosti vezane za
isplatu reparacija, što je dovelo do takozvane „Rurske krize“.
Pošto su zaključili
da Evropa ne može sama da reši ovaj problem, Amerikanci su se
umešali i zajedno sa Velikom Britanijom i Francuskom preuzeli
kontrolu nad nemačkim finansijama.
Tako je na leto 1924.
godine započeo projekat poznat kao „Dosov plan“, koji je
podrazumevao prepolovljavanje reparacija i koji je pronašao
izvor za pokrivanje reparacija. Međutim, glavni uslov je bio da
se obezbede povoljni uslovi za američka ulaganja, što je bilo
moguće samo uz stabilizaciju marke.
Do avgusta 1924.
godine, nemačka marka je stabilizovana, a Nemačka je postala
spremna za uspon ekonomije pokrenut američkim ulaganjima.
Kao rezultat
toga, Nemačka je uvučena u takozvani dužnički krug, tj. živela
je od američkih kredita i potpuno bi bankrotirala da joj SAD
nisu pomagale. Američki kapital se postepeno integrisao u
nemačku industriju, a samim tim i ekonomiju.
Ukupna ulaganja u
nemačku industriju od 1924. do 1929. godine su iznosila 63
milijarde zlatnih maraka (od čega je 30 milijardi bio kredit),
dok je isplata reparacija iznosila 10 milijardi maraka. Nemačka
je postala druga industrijska sila u svetu, ali je bila u rukama
američkih finansijskih institucija.
Interessen-Gemeinschaft Farbenindustrie, glavni dobavljač
nemačke ratne mašine, finansirao je 45% Hitlerove kampanje 1930.
godine, a njime je upravljao Rokfelerov Standard oil.
Elektrodistribucija Nemačke i telefonske kompanije su takođe
bile u rukama američkih investitora.
Gotovo sve veće
nemačke banke su 1933. godine bile pod kontrolom američkog
finansijskog kapitala.
Politička sila koja
je trebalo da igra ključnu ulogu u anglo-američkim planovima je
bila pripremana u međuvremenu. Govorimo naravno o finansiranju
Hitlera i njegove partije.
Kao što je nekadašnji
nemački kancelar Brining napisao u svojim memoarima, Hitler je
od 1923. godine počeo da dobija velike sume novca iz
inostranstva. Pripreme Hitlera su se odvijale u pozadini dok je
u Nemačkoj vladao prosperitet. Njegova partija je dostigla svoj
maksimum kada je došlo do krize.
Na jesen 1929.
godine, kada je došlo do kraha američke berze koji su pokrenule
Federalne rezerve, započeo je treći stadijum anglo-američkog
plana.
Federalne rezerve i
ostale američke finansijske institucije su prestale da šalju
novac Nemačkoj, dok je Engleska 1931. godine napustila zlatni
standard izazvavši veliku finansijsku krizu u Nemačkoj.
Međutim, nacistička
partija je dobila ogromne donacije 1930. godine, a nakon toga i
ogroman broj glasača, zauzevši mesto u nemačkom parlamentu.
Nakon brojnih
sastanaka između vlasti i sponzora, Hitlerov program je odobren
14. januara 1933. godine, a 30. januara te godine je Hitler
postao kancelar. Počela je primena četvrtog stadijuma
anglo-američkog plana.
Angloamerikanci su na
Hitlera gledali prilično pozitivno. Kada je on odbio da plaća
reparacije, ni Velika Britanija ni Francuska nisu zahtevale
isplatu, već je Amerika Nemačkoj odobrila novi kredit, što je
posle učinila i Engleska. Nemačka je ubrzo postala glavni
trgovinski partner Engleske.
U avgustu 1934.
godine, američka kompanija Standard oil je kupila velike
površine zemlje u Nemačkoj i sagradila naftne rafinerije koje su
snabdevale naciste naftom. Istovremeno, Amerikanci su Nemačkoj
tajno poslali modernu opremu za fabrike aviona, te je
proizvodnja nemačkih aviona mogla da počne.
Nemačka je dobila i
veliki broj vojnih patenata iz SAD, što znači da su Amerikanci
ti koji su omogućili izgradnju Junkers-87.
Upravo ova
finansijska saradnja između Angloamerikanaca i Nemačke je dovela
do Drugog svetskog rata.
