Page 188 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije
P. 188
koncernima, u oktobru 2003. godine biva uhapšen pod optužbom za
utaju poreza. Putin je u obračunu sa Hodorkovskim potvrdio svoj au
toritet među oligarsima, koji su i prije hapšenja najmoćnijeg među
njima, jedan po jedan dolazili na dogovor sa novim predsjednikom.
Nizom akcija u privredi, Putin je povratio pod državnu kontrolu naj
važnije naftne izvore koje su do tada kontrolisali oligarsi. I veliki pro
jekti za ekspoloataciju gasa Sahalin 2 i Kovitka, vraćeni su pod rusku
kontrolu, a strane kompanije su se morale zadovoljiti manjinskim
paketima akcija. Putin se koristio nedemokratskim sredstvima i
snagom države, kako prema svojim oligarsima, tako i u obračunu sa
stranim korporacijama. Ali, i oligarsi i strane korporacije, nosili su ve
liki dio krivice. Iako su došli do imovine u Rusiji, na osnovu važećih
propisa, jasno je daje privatizaciona legislativa u Jeljcinovo vrijeme
pisana po diktatu oligarha. Korupcija je bila njihovo najvažnije oruđe
u ostvarivanju zadatih poslovnih projekata. Ne opravdavajući jezuitsku
maksimu da cilj opravdava sredstvo, Putinovo djelovanje u okviru
svog prvog mandata možemo nazvati tihom revolucijom, sa oprav
danim ciljem.
Ukrupnj ivanj em svih dj elova u privredi, kako u energetskom,
tako i u vojno-industrijskom sektoru, Putin je dobio na efikasnosti i
Rusija je počela ostvarivari velike profite.314 Vladavina Vladimira
u
Putina u dva predsjednička mandata učinila je Rusij nezamjenljivim
izvorom energije za ostatak Evrope. Zavisnost od ruske nafte varira
od 14% za Francusku, do 81% za Mađarsku. Rusija je postala i naj
važniji isporučilac gasa za zemalje EU. Ova zavisnost će vremenom
imati sve veću stratešku važnost.
Nakon što je Rusija vratila svoju vlast u institucije sistema, i
kada je konačno ostvaren nacionalni konsenzus u okviru elite koja je
vodila državu, uz vraćene izvore energije pod kontrolu Kremlja, veliki
div je mogao ponovo zakoračiti u svjetsku politiku.Moć je ležala, ne
314 Isto, str. 25-31.
187