Page 166 - Pauline Pears - Organska bašta
P. 166
vlači korisne insekte kao što su osolike Domaći zadatak
mu ve i mrežokrilci koji se hrane štetočina- Kad se suočite sa izborom između više
ma. Kratkotrajne biljke kao što su spome- sorti, postoji nekoliko kriterijuma koji će
nak, različak (Centaurea cyanus) i ešolcija vam pomoći da se odlučite. Polazni su
(Eschscholtzia) savršene su za popunjava- otpornost i održivost na konkretnom zem-
nje praznina oko novozasađenih višegodiš- ljištu. Važnu ulogu ima i boja. Razmatranje
njih biljaka, drveća i žbunja.
vremena i dužine cvetanja omogućiće vam
da u bašti imate boje u periodima kad se
Pripremanje plana sadnje malo šta događa.Visina biljaka zavisi od
Pripremite plan u razmeri dela bašte koji toga na koji način želite da se one uklapa-
nameravate da zasadite. Po istoj razmeri ju sa susednim. Ako visina nije važna, op -
isecite krugove od papira koji će predstav- redelite se za niske biljke kojima neće biti
ljati očekivano širenje svake biljke, da potrebne pritke (oslonac).
biste znali koliko biljaka može da stane na Otpornost na bolesti je još jedan važan
planiranu površinu. Prvo rasporedite klju- faktor u svakoj bašti, a kamoli u organskoj.
čne biljke, žbunove i ruže, zatim krupnije Neke vrste su podložnije bolestima kao što
višegodišnje biljke koje su često kasne let- su pepelnica ili rđa. Uzgajivači su se godi-
nje, postepeno raspoređujući manje biljke nama trudili da proizvedu otpornije sorte.
bliže prednjem delu bašte. Ako niste sigurni, odaberite starije, dobro
poznate sorte koje su dokazale svoju vred-
izbegavajte praznine nost. Privlačnost biljaka za divlje životinje
Višegodišnje i lukovičaste biljke šumskog takođe je važna u organskoj bašti. Oda be -
porekla kojima prija senka, kao što su lju- rite biljke koje rađaju jestivo seme ili bobi-
bičica (Viola odorata) i medunika (Pul mo - ce jer mogu da se koriste kao materijal za
naria) rasporedite blizu osnove listopadnih gnezda i pogodne su za sklonište (videti
žbunova na zadnjem kraju ruba. Mnoge str. 189-197).
vrste koje cvetaju početkom proleća, kao
što su Doronicum orientale i lukovice, uve - Poboljšavanje postojećih rubova
nu znatno pre početka leta. Iako će vas (živica)
njihova mala veličina i rano cvetanje do - U mnogim baštenskim rubovima tokom
ves ti u iskušenje da ih rasporedite blizu godina nagomila se više zanimljivih bilja-
prednjeg dela, na taj način ćete ostvariti ka. Uspomene na bašte koje su posećiva-
prazninu na tom mestu tokom ostatka go - ne i pokloni od prijatelja i rodbine smešta-
dine. Ako ih rasporedite malo dalje ka zad - ju se na pogodna mesta, a malo pažnje se
njem delu, više biljke će izrasti ispred njih, posvećuje susednim biljkama. Najbolje na -
popunjavajući praznine i skrivajući uvelo mere da se one kasnije premeste na bolje
lišće. Isto važi i za orijentalni mak. Kad položaje, brzo padaju u zaborav. Ishod je
završi cvetanje početkom leta, on potpuno često neusklađena zbirka biljaka nepove -
uvene. Pored njega rasporedite biljke koje za nih po boji ili teksturi, i nekontrolisano
se šire, a cvetaju sredinom leta, kao što je cvetanje tokom godišnjih doba. Dobro je
šlajer cveće, koje će popuniti prazninu ko - da razmislite o potpunom reorganizovanju
ja ostaje iza maka. Ne zaboravite da vam takve zbirke.
je cilj da imate ravnomerno raspoređene Za vreme sezone napravite spisak bilja-
boje i zanimljiv izgled tokom cele godine. ka, beležeći im visinu, boju i period kad su
Koristite biljke koje se gaje zbog lišća da najzanimljivije. Procenite spisak kako biste
dopunite cveće. utvrdili u kojim godišnjim dobima ima naj-
manje zanimljivosti, i potražite biljke koje