Page 121 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

Vilhem II, koji je sve jasnije osjećao englesku omč oko vrata,
u
vidio je rat kao jedini spas. Rezultat rata bio je mnogo više remi, nego
e
njemački poraz. Trebaće još jedan svjetski rat da s stvari konačno
raščiste.

7. Propast ruskog carstva i ulazak Amerike u rat

„Prvi Svjetski rat je bio tragičan i nepotreban sukob. Nepotre­
ban zbog toga što je slijed događaja koji su doveli do izbijanja rata,
mogao biti prekinut u bilo kom trenutku trajanja petonedjeljne
krize, koja je na kraju dovela do oružanog sukoba... Tragičan zbog
deset milona žrtava, uništenja zajedničke evropske kulture... Drugi
Svjetski rat, pet puta više destruktivan u ljudskim žrtvama, nera-
čunljivo skuplji u materjalnom pogledu, je bio direktan proizvod I
svetskog rata.“193

o
Poslije početnih uspjeha Njemačke na Zapadnom i Istčnom
frontu, I svjetski rat se pretvorio u pozicionu klanicu na ova dva fronta.
Ratna sreća se mijenjala, ali ono što je potrebno posebno sagledati, a
i
t
što će ostaviti trajne posljedice na buduću geopoličku kartu Evrope,
bilo je svrgavanje cara u Rusiji i boljševička revolucija, kao i ulazak
Sjedinjenih Država u rat.
Rusija je bila gotovo uništena ratom. Njen spoljni dug prema
Britaniji je iznosio skoro trećinu godišnjeg državnog prihoda. Nezado­
voljstvo u vojsci i među stanovništvom su bili kapisla koja je mogla
eksplodirati svakog trena.
Car je u takvoj, skoro bezizlaznoj situaciji pokušao dobiti se-
paratni mir sa Vilhemom П. Događaji koji su uslijedili još uvijek se
tumače uz puno istorijskih kontroverzi, iako je od og vremena prošao
t
b
skoro čitav vijek. Pažljivo prateći dešavanja, poseno je interesantna

193 John Keegan, The F ir s t W orld W ar, N ew York, 1998, str. 3.

120