Page 155 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

4) svaka država ulazeći u interakcije sa drugima, zadržava so-
pstvene autonomije djelovanja;
o
5) moć je shvaćena kao sposobnost svake države da pstigne
svoje ciljeve u odnosima sa drugim državama čak i pored nji­
hovog protivljenja.239

Kisindžer smatra daje svaki svjetski poredak težio da bude
konačan. No, on naglašava da su međunarodni odnosi rolazne pojave.
p
Poredak stvoren poslije Vestfalskog mira je trajao vijek i po. Poredak
uspostavljen na Bečkom kongresu je trajao sto godina. Vijek i po ka­
snije, hladni rat, kao determinanta tadašnjeg međunarodnog poretka
je trajao četrdeset godina.240
o
U izgradnji ovih različitih međunarodnih poredaka kje
nabraja Kisindžer, a koji su se razlikovali u zavisnosti od pozicije i
relativne snage velikih sila, osnovnu strukturu je činio vestfalski
model. Modeliranje novog svjetskog poretka na potpuno novim osno­
vama, različitim vestfalskom modelu, a pod dominantnim uticajem
Amerike kao najmoćnije države svijeta, izazvalo je velike potrese.
Norman Bejli i Kriton Zoakos novi svjetski poredak gledaju
kroz fenomen procesa koji je nazvan - globalizacija. Ovaj termin po
njima više skriva nego što kazuje.

„Uporedo sa rastom aktivnosti koje se odvijaju izvan granica
nacionalnih država, zakonski i regulativni domašaj tih država se
smanjuje. Pojavili su se novi akteri - multinacionalne korporacije,
svetska fmansijska tržišta, nevladine organizacije, organizovani
kriminal, terorističke organizacije - koji osporavaju monopol tih
država na upravljanje. Aktivnosti tih aktera nisu regulisane među­
narodnim pravom koje se zasniva na formalnim sporazumima

239 Vidjeti u: Dejvid G. Векег, Ričard L. Sklar, s tim p e r ija liz a m i s v e ts k a p o litik a ,
o
P
poglavlje II, str. 5.
240 Vidjeti u: Henri Kisindžer, D ip lo m a tija , str. 716.

154