Page 208 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

Stari kontinent

Zapadna Evropa je, sa izuzetkom Francuske, svoju bezbje-
dnost, u periodu poslije II svjetskog rata, prepustila Sjedinjenim
Državama. Francuska je pod De Golovim uticajem zadržala dio svog
bezbjedonosnog suvereniteta, ali će kasnijom integracijom u Evropsku
m
zajednicu, a kasnije u EU, doći u čvršći zagrljaj Aerike, gotovo kao
i druge članice.
Bžežinski smatra da su Francuska i Njemačka, kao dvije
i
glavne sile u okviru EU, aktivni igrači na geopolitčkoj mapi Evroazi-

je. Britaniju, i pored velike moći koju je zadržalaova bivša imperija,
ne može tako okarakterisati, jer je ona svoj spoljnopolitički kapacitet
gotovo “utopila” u specijalne odnose sa Sjedinjenim Državama. Velika
ekonomska moć koju zajedno imaju Francuska i Njemača, uz francu­
k
ski nuklearni potencijal nad kojim Amerika nema direktnu kontrolu,
formalno daju za pravo Bžežinskom da ih tako pozicionira. Ali, postoji
opravdana sumnja da Bžežinski daje Francuskoj i Njemačkoj značaj
e
aktivnih igrača, kako bi se prikrila očigledna činjnica da su Sjedinjene
.
Države najvažniji političko-bezbjedonosni faktor EU Naime, nje­
e
mački manevarski prostor u međunarodnim poslovima j bitno
omeđen i kontrolisan od strane Amerike. Njemačka se pored ove kon­
i

trole izborila za slobodu u razvijanju svojih ekonomskih odnosa sa
inostranstvom. Ipak, njena spoljnopolitička aktivnost, vezana za pi­
tanja bezbjednosti, razvijanja vojnih potencijala, kao i geostrateško

pozicioniranje, u najvećoj mjeri su kontrolisani odstrane SAD-a.

„Francuska i Nemačka su pokretale brojne inicijative u oblasti
evropske odbrane, ali su se one pokazale kao nedovoljne... One su
formirale i Evropske snage (le Corps europeen), maja 1992. go­
dine, kao jedinicu koja ima evropsku dimenziju... SAD i Velika
Britanija su oštro kritikovale ovu francusko-nemačku inicijativu i
n
to su obrazložile, između ostalog, strahom od mogućosti da Ne-

207