Page 213 - dr. Jovan Tucakov - Lečenje biljem

214 LECENIP. BILJBM

U -domatinstvu se mogu spraviti ovi ~jevi:
1. Za apetil: 30 g korena ange1ike ,i po 15 g linoure, kicice, pelena i
blatenog ckalja - pome~ati i od te sme~ 3 supene ka~ike popariti sa pola
li, tra klju~le vode, poklopiti, ostaviti ukraj ~tednjaka i posle 2 sata piti
po 1 ca~u 3-4 puta dnevno pre jela.
2. Za bolje varel1je: po 25 g plodova angelike, anisa, mora~ i kirna -
pome~ati i od te srne~e uzeti 2 supene ka~ike, popariti sa 100 g kljucale
vode, poklopiti, ostaviti ukraj ~tednjaka, ali da ne vri, 2-3 srut; piti po-
sle jela.

3. Protiv gasova, nadimanja, grteva i drugih smetnji: 30 g korena an-
gelike j po 15 g karnilice, nane, mora~ i kima - pome~ati i ~j naciniti
i piti kao pod 2.
4. Mlade sveze stabljike ange!ike slufe za spravljanje .slatkog. za zi-
rnu, kandiranog voca i tkornpota. To 'SU veoma ,prijatne poslaostice koje moze
svako domacinstvo da spremi za zimu. Uzirnaju se posle jela.
Trubalika (Angelica Pantiei Vand.) i divlja andelika (Angelica Si/ve-
stris L.) rastu kod nas po !ivadarna i vlaZnim ~umama. One su takode Ie-
kovite, ali sadne manje etarskog ulja, pa ~m je zato i lekovitost manja.
Osim toga, ove biljkc ni'Su medicinski proucene.
Narodna imena: angelika (Orfelin), aIIlgebica, andelika, andelski korell,
andeosko drvo, vrtna "Melka, gozdni koren, zlahtna angelitka, kadlinae, kra-
vogaz, kravojac, siri~.
Angelica silvestris u namodu se nazJilVa: aJrlgeldka, arzdelski (andeoski)
koren, borstna ange!ika, divlja andelika, lroren 'Svetoga duha, kravojec, tru-
baljka, -1Jru.belj.

ANIS, ANASON, ANIZ, ANI:2:, SLATKI KOPAR

Pimpinella anisum L. - Umbelliferae

Anis je jednogodgnja zeljasta biljka, visoka 2~O em. Koren je tanak,
stabljika valjkasta, a li~ce trojako: donje liSce je na dugackim tankim dr-
~karna na kojim je okruglasta levkasta liska po obodu krupno 2iUp~sta;
srednje liSee je trojno klinasto deljeno i po obodu zupcasto; gornje liSce je
sedece i vl'lo sitno deljeno. Cvetovi 'Su sitni, beli i udruzen~ u ~titaste
evasti.
Rasprostranjenost_ - Anis raste divlje oko istoenog dela Sredozemnog
mora. Droga potice sarno od gajene biljke.

Gajenje anisa je slicno moracu. Seje se u mal'tu Hi apl'Uu na rasto-
janju 30 x 30 em. Na )1e:ktar je potrebno dko 14 kg semena, a rodi oko 1.000
kg. T'razi jaku, toplu, laku, dobro obmdenu zemlju. Boji se hladnih vetrova.
Banat proizvodi vrlo dobar anis. Kvalitet droge zavis-i od sOI'te, kllime i zem-
IjiSta. Topla i suva sredozemna klima primorja i Povardarja, klima Vojvo·
dine i istocne Srbije i laka propustljiva zemlja oko velikih reka daju naj-
bolju drogu. Polrebno je ungtavati korovsko bilje da se prilikom mlacenja
ne nade u drogi. Treba vr~iti propagandu za gajenje anisa kod nas, jer se
traZi u vagonskim kolicinama za destilaciju etarskog ulja.