Page 15 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

sveta vodi krstaške ratove. Rastrzana između nostalgije prema
davno minuloj prošlosti i čežnje za savršenom budućošću, ame­
n
ž
rička misao se kolebala između izolacionizma i angaovanja.. .“2
Bžežinski3 i Kisindžer,4 neupitno daju Americi ulogu lidera
slobodnog svijeta, negirajući karakter imperije. Oni pokušavaju im­
perijalni karakter Amerike podmetnuti javnosti kao njenu borbu za
demokratiju, slobodu i ljudska prava, zato što imperijalistička politika
Amerike nije imala i nema podršku kod većine Amerikanaca. Ta činje­
o
nica predstavlja jedan od najvećih problema američkm vodstvu.
Predmet sporenja u samom vrhu američke elite predstavlja
dilema - na koji način Amerika treba, ili može, vladati svijetom. Pri­
padnici realističke škole u teoriji međunarodnog prva i međunarodnih
a
odnosa u Americi, pretpostavljaju „globalno vodstvo” nasuprot „glo­
balnoj dominaciji”,5 koju su pokušavali sprovesti neokonzervativci
predvođeni Polom Volfovicem u vrijeme Bušovog mandata.6 Nave­
dena dilema svodi se na jednostavno pitanje - vladati sam, ili podijeliti
carstvo sa par mlađih saveznika?
Izdanak stare britanske imperijalne škole, Najl Ferguson
prigovara Americi zašto nije otvoreno prihvatila ulogu imperije, jer je
suštinski, kako kaže, cijela istorija Amerike imala imperijalni kara­

2 Henri Kisindžer, D ip lo m a tija , Beograd, 2008, str. 5-6.
3 Zbignjev Kazimirz Bžežinski (Zbignievv Kazimierz Brzezinski) rođen 1928. jeste jedan od
vodećih američkih politikologa i geostrateških analtičara, koji je između ostalih funkcija,
i
obavljao i funkciju Savjetnika za nacionalnu bezbjednost u administraciji predsjednika
Džimija Kartera 1977-1981.

3
2
4 Henri Kisindžer (Негау Alfred Kissinger) rođen 19, jeste američki (rođen u Njemačkoj)

istoričar,politički analitičar i diplomata, koji jeobavljao visoke državne funkcije u adminis­
tracijama predsjednika Ričarda Niksona i Džerarda Forda. Između 1969-1973. je obavljao
funkciju savjetnika za nacionalnu bezbjednost u administraciji Ričarda Niksona. Od 1973.
do 1977. je obavljao funkciju Državnog sekretara, prvo kod Niksona do njegove ostavke
1974., zatim u kontinuitetu i kod novog predsjednika Forda, od 1974. do 1977. Kisindžer je
vodeći predstavnik američke realpolitičke (realpolik) škole u međunarodnim odnosima.
t
i
Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1973. godine.
5 Zbignjev Bžežinski, A m er ič k i izbor, Podgorica, 2004, str. 143.
6 Vidjeti u: Frensis Fukujama, A m e r ik a n a p re k re tn ici, Podgorica, 2007, str. 36.
14