Page 37 - Milomir Marić - Deca Komunizma
P. 37
Krležin Lenjin od šećera
Književnik Miroslav Krleža stigao je u Moskvu 1925. godine. Ostao
je nekoliko meseci i o svom boravku napisao je knjigu Izlet u Rusiju.
Moskva je za njega bila dobro razrađena kovačnica lenjinizma.
Skroz lenjinizovana: „Lenjin u dinamičnoj pozi, sav se propeo, ponijet
temperamentnim gestom, kao stjegonoša i burevjesnik, kao admiral na
pramcu galije, kao predvodnik gomile, koja hipnotizovana prati svaku
njegovu riječ.“
Na Krasnoj ploščadi (Crveni trg), ispred Senatske kule: „Lenjin, žut,
balzamiran, u staklenom sanduku, sa riđom bradicom u običnoj
proleterskoj ruskoj rubaški, sa stisnutim pesnicama i pritajenim
ironičnim osmjehom oko usana, taj Lenjin, voštan, nepomično mrtav.“
Ipak, Krleža registruje prisustvo živog Lenjina na svakom koraku.
Po „slastičarnicama od čokolade ili krema, a torte i kolači ispisani su
ć
citatima iz njegovih djela. U trgovinama cvije a, on je sastavljen od
crvenih i bijelih cvjetova, po knjižarama, on je naslovni list knjige, a po
bazarima – igračka. Djeca slažu ’puzzle’, na kojima je komponovan život
Lenjina, od gimnazijskih dana kada su mu objesili brata do historijskih
revolucionarnih mitinga na moskovskoj Teatralnoj ploščadi. Po
trafikama i filatelističkim dućančićima, on je slijepljen od maraka, a na
kalendarima banaka, cjenovnicima kavana i trgovina, on prijeti kapitalu
uzdignutom desnicom ili mitinguje pred nepreglednom masom o
državnom kapitalizmu i prelaznoj Novoj ekonomskoj politici (NEP). Po
trgovinama sukna, on je komponovan od raznobojnog sukna, po
restoranima on je vinjeta na butelji, a po brijačnicama on je medaljon od
mrtve kose. Lenjin je sastavljen od potkova i od čavala, od masti i voska.
On je razglednica i mjenica, obligacija, reklama i partijski program.“
I Krležin prijatelj August Cesarec otišao je u Mauzolej na Crvenom
trgu da se pokloni senima Lenjina: „Kroz staklo je vidna glava. Ruke.
Prekriveno tamnom tkaninom, tijelo je gotovo neprimjetno, samo neki
č
đ
nejasni bas-relief. Na prsima u zapu ku sme e bluze, srebri se i crveni
orden, nazvan imenom istog čovjeka, koji tu leži u sarkofagu. Žuta,
posušena kao pergament, bez pokreta, bez krvi, bez života je glava, koja
leži malo uzdignuto na tamnom dušeku. Bez života je ta glava, to lice.
No ono ipak živi, nadživjevši sebe.“
Posle dužeg boravka u Sovjetskoj Rusiji, Cesarec je 1937. godine u
Zagrebu konspirativno objavio popularnu knjigu Današnja Rusija, kao
37