Page 69 - Saša Marković - Manifest protiv Imperije

između dvostrukog iskušenja što ga u sebi krije njen ekscepcionali-
zam: stalno prisutnog poriva da se povuče u sebe i ideje da mora
da ispravi svaku nepravdu i da dovede u red svaki poremećaj.“ш

Ova “mesij anska” uloga Amerike, u interpretacij i Bžežinskog
i Kisindžera, prije svega je namijenjena unutrašnjem javnom mnjenju
i mejnstrim analitičarima. Ona bi trebala biti ideja vodilja u odbrani
imperijalnog karaktera spoljne politike Sjedinjenih Država.
Uvođenje kategorije moralnosti kao argumenta u uređenju
u
međunarodnih odnosa od strane Amerike, prema Ričard Kuperu i
DžozefuNaju je važna odrednica. Ovi autori smatraju, imajući u vidu
z
američku političku kulturu, da će uvijek postojati ahtjev javnosti za
moralnošću spoljne politike Amerike. Prema njima problem nije u
o
tome, da li moralnost izbjeći kao argument, već kak je zadržati kao
2
1

bitnu komponentu.122 Pozivanje Vašingtona na moralnost u spoljnoj
1
politici, iako kontradiktorno sa potezima Amerike u praksi, veoma je

važno za kreiranje domaćeg javnog mnjenja. Upotrebamoralnosti na
ovaj način je jedan od najvažnijih elemenata spinovanj a javnosti kada
treba sakriti stvarni karakter američke spoljne poltike.
i
Džozef Naj smatra da nijesu samo ekonomska moć i vojna sila
ono što čini Ameriku superiornom u odnosu na takmace. On njenu ve­

liku snagu pripisuje i tzv. mekoj moći(sofi power), američkim vrijed­

nostima i načinu života koji su drugi uzeli za uzori žele ga oponašati.123
Farid Zakarija tvrdi da se u zemljama u razvoju, stare elite
kao i tradicionalni poredak na krilima demokratije i kapitalizma
urušavaju usled uspona širokih masa. Amerikanizacija je, prema Za-
kariji, poslije II svjetskog rata donosila novu kulturu koja je prije ili'

121 Henri Kisindžer, D ip lo m a tija , str. 738.

,
122 Vidjeti u: Richard N. Соорег, Joseph S. Nye, JrG lo b a l D ilem a s, E th ics a n d fo re ig n po licy,
.
The Center o f International Affairs Harvard University and University Press o f America,
1985, str. 23
123 Vidjeti u: Joseph N ye, “How soft is smart“, web site, http://www.guemicamag.com/inter-
views/how_soft_is_sm art_l/
68