Page 50 - Nil Nidli - Zakoni zdravlja i izlečenja

SRČANA OBOLJENJA 49
Rešavanje sva tri faktora može da ima
Slika 3. Smrtni slučajevi od infarkta
značajan uticaj, kao što je ilustrovano istraži-
nasuprot nivou holesterola kod muškaraca
vanjem na oko 29.000 muškaraca i žena u
Finskoj tokom perioda od 20 godina (1972- Broj smrtnih slučajeva
1992). Kada su ove osobe smanjile količinu od infarkta na 100.000
600
holesterola u svojoj ishrani, snizile svoj krvni
Finska
pritisak i prestale sa upotrebom duvana, uma- 500 Irska
njile su rizik od infarkta za više od 50%, kao što Mađarska Australija Engleska
je prikazano u tabeli 3. 18 400 SAD Novi Zeland
Kanada
Danska
Nemačka Švedska
300 Izrael
Tabela 3. Promene načina života su Poljska Belgija
umanjile broj smrtnih slučajeva 200 Jugoslavija Švajcarska
Italija
od srčanih bolesti
100 Japan Francuska
U Finskoj, kod 14.257 muškaraca i 14.786 žena:
0
- Smanjeno unošenje holesterola 200 225 250 275
- Snižen krvni pritisak Prosečna vrednost holesterola u serumu (mg/dl)
- Prestanak pušenja
Rezultati:
- 55% umanjena stopa smrtnosti kod muškaraca Snižavanje holesterola štiti od
- 68% umanjena stopa smrtnosti kod žena srčanih bolesti
Kako možemo da promenimo te visoke
Fokusiranje na holesterol nivoe holesterola koji su povezani sa stotinama
ili hiljadama smrtnih slučajeva svake godine?
I pušenje i povišeni krvni pritisak su Dobijamo određene uvide u odgovor prouča-
povezani sa toliko različitih zdravstvenih proble- vanjem primera Japanaca. Na ovoj slici, Japan
ma da zahtevaju pojedinačna poglavlja. je na dnu skale za bolesti srca iako je njihova
Ispitaćemo ih detaljnije kasnije u knjizi. stopa pušenja daleko veća nego u Sjedinjenim
Holesterol je, sa druge strane, veoma značajan Državama. Japan je na desetom mestu na
zbog svoje specifične uloge u srčanim bolesti- svetu po pušenju sa 59% muškaraca i 14%
ma; zbog toga ćemo ga ovde obraditi. žena koje puše. Sa druge strane, Sjedinjene
Međutim, pre nego što ostavimo utisak da je Države su na 78. mestu sa 28% muškaraca i
holesterol predmet rasprave samo u vezi sa 23% žena koje puše. 21 Zašto je, onda, njihova
povećanim rizikom od bolesti srca, moram da stopa bolesti srca niža od naše? Izgleda da je to
naglasim da je holesterol važno i neophodno usled njihovih značajno nižih prosečnih nivoa
prirodno jedinjenje. Ova bela, voštana mast se holesterola. Japanske statisike obezbeđuju
proizvodi u našim telima i koristi za izgradnju jedan deo dokaza koji ukazuje da je na svetskoj
ćelijskih zidova i proizvodnju određenih hor- skali holesterol najznačajniji faktor rizika.
mona. Međutim, previše holesterola u krvotoku Muškarci sa nivoom holesterola u krvi od
(zvanog “serumski holesterol”) može da dopri- preko 240 mg/dl (ili 6,2 mmol/l) su imali više od
nese aterosklerozi. Zbog toga je povišeni nivo tri puta veći rizik od umiranja od muškaraca sa
holesterola u krvi, kao poseban faktor, u jakoj manje od 200 mg/dl, 22 kao što je prikazano na
vezi sa stopom smrtnosti od infarkta. slici 4.
Preporučuje se da svi Amerikanci stariji od 20
godina znaju svoju ukupnu količinu holesterola Slika 4. Holesterol u krvi i rizik od smrtnosti
i HDL-a u krvi. 19 Što je veći nivo holesterola, to
je veća stopa smrtnosti, kako je prikazano na 200 Rizik od smrtnosti 183
slici 3.
Ovaj grafikon pokazuje da je prosečan nivo 150 140
holesterola u krvi u 19 zemalja pokazatelj rizika
od srčanih bolesti među muškarcima u tim 100 80
zemljama. 20 Uočite da je Finska na vrhu skale, 58
55
sa veoma visokim prosečnim nivoom holestero-
50
la i veoma visokom stopom smrtnosti. Sjedi-
njene Države su takođe relativno visoko na obe
0
skale. Irska i Engleska su iznad Poljske, 200 200-219 220-239 240-259 Više od 260
Jugoslavije i Japana. Nivo holesterola