Page 204 - Albert Pike - Moral i Dogma
P. 204
Aziji i Africi, trasiralo opšti pravac. Nakon mešanja različitih naroda, što je rezultiralo na tri četvrtine
globusa s ratovima Aleksandra, doktrina Grka, Egipta, Persije i Indije, bile su svuda isprepletane. Sve
prepreke koje su nekada razdvajale narode, srušene su; i dok su Narodi sa Zapada rado povezali svoju
veru sa onima na Istoku, oni sa Orijenta su žurili da nauče tradiciju Rima i le-gende Atine. Dok su filosofi
Grčke koji su svi bili, manje ili više, Platonisti (osim učenika Epikura), su preuzimali verovanja i
doktrine sa Istoka, Jevreji i Egipćani su, pre svih ostalih naroda, pristupili eklektizmu koji je obuzeo
1
njihove učitelje, Grčku i Rim.
Pod istim uticajem tolerancije, čak i onih koji su prihvatili Hrišćanstvo, isprepletano je staro i novo,
Hrišćanstvo i Filosofija, Apostolska učenja i predanja Mitologije. Čovek od intelekta, posveće-nik
jednom sistemu, retko ga zamenjuje za drugi i pored sve njegove čistote. Ljudi prihvataju vere onakve
kakve su im ponuđene. Shodno tome, razlike između ezoterije i egzoterične doktrine , ne-zapamćene u
2
drugim verama, lako su dobijale uporište među mnogim Hrišćanima. Većina je sma-trala, čak i tokom
propovedanja Pavla, da su pisanja Apostola bila nekompletna i da su sadržavala samo klicu naredne
doktrine koju valja primiti iz ruku filosofa, da je nedostajalo ne samo sistemsko uređenje, već i svi
sadržaji koji su bili sakriveni u njima. Pisanja Apostola, kažu oni, u njihovom obraćanju čovečanstvu,
iskazivala su samo delove vulgarne vere, ali su prenosila misterije znan-ja jedino uzvišenijim umovima,
Izabranicima. Misterije su predavane iz generacije u generaciju u ezoteričnoj tradiciji, i ovoj nauci
misterija dali su ime rvtboic; [Gnosis].
Gnostici su izvukli svoje vodeće doktrine i ideje od Platona i Fila, Zend-Aveste i Kabale i Svetih knjiga
3
4
Indije i Egipta; i time su uveli u grudi Hrišćanstva kosmološke i teozofske teorije koje su predstavljale
veći deo drevnih religija na Orijentu, objedinjenih sa egipatskim, grčkim i jevrejskim doktrinama, koje su
Neoplatonisti, isto tako, prilagodili za Zapadni Svet (Ocident). (To je četvrtina neba ili regiona neba u
kojem sunce i druga nebeska tela zalaze, ili ona četvrtina ili odgovarajuči region na zemlji; izraz se sve
ređe upotrebljava).
Emanacija svih duhovnih bića iz Božanstva, progresivna degeneracija tih bića iz emanacije u emanaciju,
spasenje i povratak svega u čistotu Kreatora; i, nakon ponovnog uspostavljanja prvobitne harmonije
svega, srećno i u potpunosti božansko stanje svega u grudima Boga - to su bila funda-mentalna učenja
Gnostika. Genije sa Orijenta, svojim razmišljanjem, prosvetljenjem i intuicijom, propisao je svoje
doktrine. Njihov jezik je odgovarao njihovom poreklu. Pune imaginarnog, ona su imala svu
veličanstvenost (ne i konzistentnost) i svu pokretljivost figurativnog stila.
Vidi (kaže se) svetlost koja proizilazi iz beskrajnog centra Svetlosti i svuda širi svoje blagotvor-ne zrake;
kako duhovi Svetlosti emaniraju iz Božanske Svetlosti. Vidi, svi potoci koji napajaju, ulep-šavaju, đubre
i pročišćavaju Zemlju, izlaze iz jednog okeana; isto tako iz grudi Božanstva proizilazi mnogo potoka koji
čine i popunjavaju Univerzum inteligencija. Vidi brojeve, svi izlaze iz jednog osnovnog broja, svi liče na
njega i svi su sastavljeni iz njegove suštine, a ipak su beskrajno različiti; i izgovoreni, rastavljeni na puno
slogova i elementa, svi se nalaze u Osnovnoj Reči, a ipak su beskrajno različiti. Tako i svet inteligencije
proizilazi iz Osnovne Inteligencije i one sve liče na nju, a ipak, daju beskonačnu različitost postojanja.
Gnosticizam je oživeo i iskombinovao stare doktrine Orijenta i Ocidenta; i našao je u mnogim pasusima
Jevanđelja i u Pastoralnim Poslanicama ovlašćenja da tako bude. Sam Hrist je govorio u poređenjima i
alegorijama, Jovan je pozajmio enigmatski jezik od Platona, a Pavle se često upuštao u nerazumljive
hvalospeve koji su bili jasni samo Iniciranima.
Prihvaćeno je da kolevku Gnosticizma, najverovatnije, treba tražiti u Siriji, pa čak i u Palestini. Većina